Sunday, June 12, 2016

Lupang Hinirang, layon gawing mas makahulugan ang pambansang awit



Ipinakita iyon nang awitin ang “Lupang Hinirang” na siya ang pambansang awit ng Pilipinas hanggang sa kasalukuyan.
Bayang Magiliw, Perlas ng Silanganan…
After the national anthem, that women fell down on the ground and lied down.

Sinong kayang Pilipino ang hindi kabisado ng "Lupang Hinirang"?


As for the Lupang Hinirang controversy, I say mercy to those who choose famous pop stars to sing the song and then complain.

Para lalong itong ilapit at gawin mas makahulugan ang henerasyon ngayon ang Rock Ed Philippines, gumawa ng kakaibang bersyong ito.

Gawa ito ni Arnold Arre at nilapatan naman ng musika ng bandang Radioactive Sago Project.

Bata pa lang, tinuturo sa paaralan ang tamang pagkanta ng pambansang awit.

Pero ang tanong ngayon, kabisado pa rin kaya ito ng ating mga kababayan ang "Lupang Hinirang", ang lalaking ito, game nag-sample ng kanyang bersyon ng pambansang awit.

Sa umpisa ng kanta, nakapabilib kami. "Bayang Magiliw, Perlas ng Silanganan Alab ng Puso sa dibdib mo'y buhay"

Pero sa kalangitaan: "Lupang Hinirang duyan ka ng magiting sa manlulupig di ka pasisiil / Sa dagat at bundok sa simoy at sa langit mong bughaw; may dilag ang tula at awit sa paglayang minamahal. Ang kislap ng watawat mo'y tagumpay na nagniningning, ang bituin at araw niya kailan pa ma'y di magdidilim. Lupa ng araw, ng luwalhati't pagsinta, buhay ay langit sa piling mo; aming ligaya na pag may mang-aapi ang mamatay ng dahil sa'yo."

Ang isa nito naman, nag-kasablay-sablay: "Bayang magiliw, Perlas ng Silanganan Alab ng Puso sa dibdib mo'y buhay /  Lupang Hinirang, duyan ka ng magiting sa manlulupig di ka pasisiil / Sa dagat at bundok sa simoy at sa langit mong bughaw; may dilag ang tula at awit sa paglayang minamahal. Ang kislap ng watawat mo'y tagumpay na nagniningning, Ang bituin at araw niya kailan pa ma'y di magdidilim. Lupa ng araw, ng luwalhati't pagsinta, Buhay ay langit sa piling mo; Aming ligaya na pag may mang-aapi ang mamatay ng dahil sa'yo."

Pero paliwanag niya, "na lupain na pagiging Pilipino natin at kahit na kalimutan, pero siyempre, iba pa parin kabisado mo 'yung "Lupang Hinirang".

Ang mamang ito seryosong sumagot sa aming mga tanong. Pero alam kaya niya ang pamagat ng ating pambansang awit? "BAYANG MAGILIW po."

Pero, ang aling ito, alam niya ang pamagat ng ating pambansang awit?

  • JAMIE SANTOS: Pero, ang pambansang awit ng Pilipinas?
  • Interviewer: "Lupang Hinirang"
  • JAMIE SANTOS: Kabisado mo ba natin?
  • Interviewer: Hindi po, eh! Eh, walang practice! Eh, sa mga eskwelahan, minsan, tuwing Lunes, dapat araw-araw.

Usapang seryo tayo’t naiisip ko lang —
Pambansang Awit natin dapat bang palitan?
Para kasing kulelat na tayo sa laban,
Paumanhin, “Per-LAST na tayo ng Silangan.”
Tutal ang sigaw n’yo ay puro pagbabago,
Di baguhin ang pwede’t magsimula tayo;
Ibahin din ang watawat... napansin ba n’yo?
Ginawa nang T-shirt bandilang Pilipino.
Subalit ayon sa aking pagkakatanda,
Tatlong tala’t isang araw lang ang ginawa,
Ngunit mga tao para bagang nagwala,
May mapa sa dibdib tila ba nawawala.
Wari bang lahat naging makabayan bigla
Na parang kailan lang tinatanggap na “bakya”;
At parang kasalanan ni Francis M pa nga,
Pagkawala ni Kiko, dun lang nagsimula.
Kung ’yay pagbabago di ibigay ang hilig,
Sama ’ko kung saan may kilig at pag-ibig;
Ngayon balikan natin ang Pambansang Himig,
Tanggalin mga tinik na nakakabikig.
May dagat at langit ngunit may bundok pa ba?
Palagay ko pagpalit napapanahon na;
Tutal tayo naman mahilig na kumanta,
Talent shows nga natin ay sampu ang sampera.
Mga lupa’y hinarang na lang ng iilan;
Marami ang ni duyan ay walang mahigan,
Tuloy iba’y nagdarasal — bumalik na lang
Mga nanlupig at naniil na mayaman.
“Alab ng puso sa dibdib mo’y buhay...” pa ba?
Eh mukhang wala nang buhay nasabing linya;
Tipong may buhay lamang dibdib ng dalaga,
Napapalaki pa s’ya at napapaganda.
At ang huling linya’y mukhang hindi na bagay
At hindi na lang “dahil sa’yo” ang mamatay,
Pagkat marami rin ngayon ang bumibigay
Nang dahil sa YO... SI.

Ano inyong palagay?

Kaya naman dismayado ang National Historical Commission of the Philippines dahil tila hindi raw sa ulo ng maraming kabataan ng ating pambansang awit.

"Mayroong na punda kami na teacher, merong ding estudyante, pero kagipitan na nakakalimutan nila, kaya kailangan natin talaga ang puspusan pagpapaliwanag," sinabi ni Teddy Atienza, Head of the Heraldry Section of NHCP.

Kung ang UP Concert Chorus ang tatanungin, ganito raw dapat inaawit ang ating Pambansang Awit.

Naniniwala silang dapat na igalang ang orihinal na komposisyon ni Julian Felipe, pero merong itong iba't ibang bersyon, may mabilis: "Bayang Magiliw, Perlas ng Silanganan Alab ng puso sa dibdib mo'y buhay / Lupang Hinirang, duyan ka ng magitings a manlulupig di ka pasisiil" at merong kasingbilis: "sa dagat at bundok sa simoy at sa langit mong bughaw; may dilag ang tula at awit sa paglayang minamahal. Ang kislap ng watawat mo'y tagumpay na nagniningning, ang bituin at araw niya kailan pa ma'y di magdidilim. Lupa ng araw, ng luwalhati't pagsinta, buhay at langit sa piling mo; aming ligaya na pag may mang-aapi, ang mamatay ng dahil sa'yo."

Ang mahalaga, sundin ang orihinal na himig na ito.

"And then, umaawit kay Pacquiao, si ating kaibigan, and, sana naman nag-consult muna bago para hindi sila masilta uli, merong kasing batas", sabi ni Jai Aracama.

Pirme na lang ang isyu ng "Lupang Hinirang" tuwing may laban si Manny Pacquiao, iba't-ibang sikat na singer na ang umaawit na ito pero halos lahat hindi umano sumunod sa ang orihinal na komposisyon.

"Bayang Magiliw, Perlas ng Silanganan, Alab ng Puso sa dibdib mo'y buhay / Lupang Hinirang, duyan ka ng magiting sa manlulupig di ka pasisiil, sa dagat at bundok sa simoy at sa langit mong bughaw; may dilag ang tula at awit sa paglayang minamahal. Ang kislap ng watawat mo'y tagumpay na nagniningning, ang bituin at araw niya kailan pa ma'y di magdidilim. Lupa ng araw, ng luwalhati't pagsinta, buhay at langit sa piling mo; aming ligaya na pag may mang-aapi, ang mamatay ng dahil sa'yo." Di ba? Martial siya? And I think the way we should, that way really," sabi ni Dr. Ramon Acoymo

Isa pang bagay na laging na iniiba ng mga singer ay ang dulo ng "Lupang Hinirang".

Kung titignan natin yung orihinal na bersyon ni Julian Felipe, isa natin na yung nota doon sa dulo parang ganitong maririnig. Pero ang madalas ginagawa ng mga singers sa boxing match ni Manny Pacquiao na ibang-iba doon sa orihinal na himig na sinulat ni Felipe.

"Ang mga kulot, birit, ornament, dekorasyon, o embelishment should only sang the original intent from the music and the words. Kung ang ginawa mo ay nakakatanggal na focus, so dapat i-focus ang tao, masiyadong marami ngayon, it's too much", sabi ni Acoymo.

May kalayaan daw ang lahat na singers ng bigyan ng ibang interpretasyon ng isang awitin, pero sa kaso ng Pambansang Awit, may sapat na dapat sundin, at malinaw sa Republic Act Number 8491, section 37, na ang tamang pag-awit ng Pambansang Awit ay ang bersyon ni Julian Felipe.

Paalala rin ng NHCP, may karampatang parusa sa lalabag o mag-bibigay galang tuwing tinutugtog ang "Lupang Hinirang".

"Mayroong kahulugang parusa dito, maaring magmulta ng 50 hanggang 100,000 o makulong ng dalawang taon", Atienza said.

Kung may panuntunan sa tamang pagkanta ng Pambansang Awit ng Pilipinas, gayon din sa pag-taas ng ating watawat.

Sa ilalim kasi ng Flag and Heraldic Code of the Philippines, mariin na ipinagbawal na gupitin, tapakan o sirain ang ating watawat, bawal rin ito gamiting pantakip at hindi ito idikit sa mga sasakyan. Bawal ilagay sa ilalim ng larawan o painting o ibaba sa anumang platform. Hindi rin itong gawing costume, at kailangang palitan kung punit-punit na.

Isang araw lang kada taon ginugunita ang ating kasarinlan pero habang-buhay at araw-araw ang pagiging Pilipino.

Ang "Lupang Hinirang" at ang ating watawat, mga simbolo na ating kalayaan na buong buhay nating pinapahalagahan.